Dier zonder naam

In Artis krijgen de dieren sinds deze zomer geen naam meer. De dierentuin vindt dat naamgeving de dieren vermenselijkt en dat is ongewenst. Artis gaat daarmee in tegen een trend: we geven een naam aan alles en iedereen waarmee en met wie we een relatie hebben – tot onze auto toe. What’s in a name?

Tot voor kort konden bezoekers van Artis nog wel eens meedoen met een prijsvraag om een naam te bedenken voor een pasgeboren dier. Maar als het aan directeur Haig Balian ligt, zijn die tijden voorbij. “Het dier een naam geven blokkeert onze educatieve boodschap”, zei hij in Metronieuws: “Mensen gaan zich dan concentreren op die naam, waardoor we geen verhaal meer kunnen vertellen. Daarbij: het zijn geen huisdieren, maar wilde dieren.”

Knuffels en koosnaampjes
Maakt een naam het moeilijk om een verhaal te vertellen? Dat ligt niet voor de hand. Lezers van Junglebook zullen zich Baloe de beer en Kaa de slang levendig herinneren; de namen helpen daarbij. Maar Balian bedoelt waarschijnlijk iets anders: hij wil een ‘educatieve boodschap’ brengen over wilde dieren, en elke identificatie met knuffels en koosnaampjes is dan ongewenst. De vraag dringt zich dan wel op wat die wilde dieren in een dierentuin doen, maar dat is een andere discussie.

We hebben een naam, maar we zeggen niet welke
Het grappige is dat de dieren nog steeds gewoon namen krijgen. De olifanten (alle vier ‘vrouwtjes’ volgens een ouder bericht; mag dat nog wel, of vermenselijken we ze dan teveel?) heten nog steeds Win Thida, Thong Tai, Yindee en Mumba. Alleen worden die namen niet meer gecommuniceerd. Maar: “als iemand daarnaar vraagt, dan mag diegene dat gewoon weten”, zegt Balian. “Maar dat is dan een naam uit het gebied waar het girafje oorspronkelijk vandaan komt en dan kan de verzorger gelijk iets vertellen over het dier.”

Huizen en orkanen met namen
Met deze opmerkelijke actie gaat Artis in tegen de heersende trend. We geven namelijk alles en iedereen een naam. Niet alleen onze kinderen en huisdieren, maar ook onze huizen (Weltevreden), kerktorens (Lange Jan), auto’s (Slopie) en stormen (Sandy). Ook daarover woeden overigens soms felle discussies. Zo was het tot in de jaren ’70 gebruikelijk om orkanen vrouwennamen te geven, maar dat werd seksistisch gevonden. Bovendien bleek, aldus National Geographic dat stormen hierdoor minder serieus werden genomen. Als je toch dakloos moet worden, dan liever door een storm met een vrouwennaam… Inmiddels is gekozen voor een afwisseling van mannen- en vrouwennamen, in alfabetische volgorde. In het Verenigd Koninkrijk en Ierland is een wedstrijd uitgezet: iedereen kan daar een naam indienen onder de hashtag #nameourstorms.

Koekblik
Tot slot de auto. Uit onderzoek van de ANWB blijkt dat meer een kwart van de Nederlanders tegen zijn of haar auto praat; 23% geeft de auto wel eens een aai of schouderklopje. Ook namen horen daar bij: één op de zes automobilisten geeft zijn of haar auto een bijnaam. Onder Alfa-rijders is dat zelfs 46% – vraag niet waarom. De meest voorkomende namen zijn Koekblik, (Race)monster en Gebakje, maar ook Dappere dodo en Pluisje komen voor.

Terug naar de dieren. Huisdieren mogen we van Artis gelukkig nog wel een naam geven. Maar welke? In de lijst van kattennamen staat Poes op één. Op internet is een lijstje te vinden van vijftien namen waarvan de katten zelf meer dan genoeg hebben. Naast Poes zijn dat bijvoorbeeld Minoes, Tijger en Vlekje. U bent gewaarschuwd.