In mijn vorige blog gaf ik een beknopte update over mijn afstudeeronderzoek naar
patiëntenfolders. Bij dezen deel ik de conclusie van mijn onderzoek. Ben je benieuwd naar de
succesfactoren van een begrijpelijke patiëntenfolder? Hieronder leg ik deze uit.
In mijn onderzoek vielen mij vier onderdelen op die met name van belang zijn in beleid: (1)
visie, (2) taakverdeling, (3) informatiebronnen en (4) gebruikersonderzoek.
1. Visie: Een goed beleid begint natuurlijk bij een helder geformuleerde visie. Een visie toont
het belang van patiëntencommunicatie aan. Daarnaast biedt een visie de kans om normen
op te stellen voor teksten.
2. Taakverdeling: Als tweede is een duidelijke taakverdeling belangrijk in een beleid. De
ziekenhuizen uit mijn onderzoek hebben een efficiënte taakverdeling waarbij ze vooral de
medische kennis gebruiken van zorgprofessionals en de taalkundige kennis van
communicatieprofessionals.
3. Informatiebronnen: Als derde is het gebruik van informatiebronnen een relevant onderdeel
van beleid. De ziekenhuizen uit mijn onderzoek maken gebruik van een schrijfwijzer.
Daarnaast hebben de ziekenhuizen diverse communicatietrainingen gevolgd, werken ze
samen met andere organisaties voor hun informatie en maken ze gebruik van taalwebsites.
4. Gebruikersonderzoek: Tot slot is gebruikersonderzoek een onderdeel van beleid.
Gebruikersonderzoek geeft namelijk inzicht in de belangrijkste doelgroep van
patiëntenfolders: de patiënten zelf. Voorbeelden van gebruikersonderzoek zijn pop-up
enquêtes op de website van een ziekenhuis of een testsessie waarbij patiënten een folder
voorlezen en aangeven waar zij tegenaan lopen.
Uit mijn onderzoek komen een aantal tekstuele tips naar voren*. Sommige tips zijn wellicht
voor de hand liggend, bijvoorbeeld: leg vaktermen en afkortingen uit, gebruik heldere titels
en kopjes en geef alleen relevante informatie. Uit mijn onderzoek komen daarnaast 3 tips
naar voren waarbij rekening is gehouden met leesproblemen bij patiënten.
Tip 1: Breek woorden niet af aan het eind van een regel.
Tip 2: Gebruik alleen rechte letters en geen cursief.
Tip 3: Gebruik een lettertype met een open a en een open g (in plaats van ‘a’ en ‘g’).
Meer informatie?
Wil je meer te weten komen over begrijpelijke taal in de zorg? Op donderdag 15 juni van
13-15 uur organiseren wij een online seminar over dit onderwerp! Houd onze LinkedIn-
pagina in de gaten voor meer informatie.
Ps. Als je vragen hebt over de communicatietrainingen die Hendrikx Van der Spek geeft in
de zorg, stuur dan gerust een e-mail naar ngeuzendam@hvds.nl
Nikki Geuzendam
*1. Pander Maat, H. L. W., & Van der Geest, T. (2021). Monitor begrijpelijke overheidsteksten
(Nr.1). Onderzoeksrapport Centrum IT + Media. Arnhem: HAN University of
Applied Sciences. Geraadpleegd op 12 oktober 2022, van
https://dspace.library.uu.nl/bitstream/handle/1874/416984/monitor_begrijpelijke_%20overheid
steksten_onderzoeksrapport_juli_2021_61388.pdf?sequence=1
2. Taal voor allemaal. (2021, september). Schrijven in Taal voor allemaal+. Geraadpleegd op 15
september 2022, van https://www.taalvoorallemaal.com/taal-voor-allemaal
3. VBI Pharos. (Z.d.). Online tool: Voorlichtingsmateriaal Beoordelingsinstrument (VBI).
Geraadpleegd op 14 november 2022, van
https://www.pharos.nl/kennisbank/voorlichtingsmateriaal-beoordelingsinstrument- vbi/