Stel, je bent op zoek naar een nieuwe telefoon. Je loopt door de winkel en leest op het bordje: ‘Onze revolutionaire smartphone biedt ongeëvenaarde prestaties, verbluffende beeldkwaliteit en een uitzonderlijk gebruiksgemak dat uw dagelijkse leven naar een hoger niveau tilt.’ Klinkt indrukwekkend, toch? Maar het voelt waarschijnlijk ook een tikkeltje overdreven en ongeloofwaardig aan. Dat is het risico als je AI een tekst laat schrijven. Gelukkig kun je AI wel zo bijsturen dat er menselijkere teksten uitkomen. In dit blog ontdek je hoe.

C’est le ton qui fait la musique

Allereerst is natuurlijk de vraag: hoe ziet een ‘menselijke’ tekst eruit? Wat maakt zo’n tekst anders dan een AI-tekst? Het Franse gezegde C’est le ton qui fait la musique is hier van toepassing. Het is de toon die de muziek maakt. Dus het gaat er niet alleen om wát je zegt, maar vooral hoé je dat zegt. Dit komt neer op de drie V’s: variatie, voorbeelden en voelsprieten.

Variatie: laat je tekst dansen

AI is geneigd om zinnen te formuleren die dezelfde lengte hebben. Jammer, want een tekst gaat juist dansen van een wisselend ritme. Dat betekent natuurlijk niet dat ellenlange zinnen van 50 woorden nodig zijn. Je kunt eerder denken aan zinnen van 15 à 20 woorden die worden afgewisseld met kortere zinnen.

Voorbeelden: maak het concreet

Ook herken je een menselijke tekst aan de concrete voorbeelden en nuances. Waar AI zegt dat een nieuwe telefoon ‘je dagelijks leven naar een hoger niveau tilt’, zeggen wij gewoon ‘met deze telefoon heb je je agenda, berichten en notities altijd bij de hand’. Veel concreter en geloofwaardiger, toch? Voorbeelden spreken tot de verbeelding, terwijl abstracte uitspraken afstand creëren.

Voelsprieten: schrijf met gevoel

Mensen schrijven vaak vanuit hun emoties en ervaringen. Een robot kan niet voelen en weet niet hoe het is om écht iets mee te maken. Dat merk je ook in teksten: omschrijvingen van AI zijn vaak feitelijk. En als er al emotie in zit, dan slaat AI snel door. Een leuk voorbeeld: onze stagiair was benieuwd hoe ChatGPT de terugblik op zijn stage zou schrijven. Daar kwam uit: ‘Ik heb enorm genoten van deze ontzettend leuke stage’. Ook al klopt die uitspraak natuurlijk als een bus, het klinkt wel vrij overdreven. Deze tekst is zó positief dat het bijna sarcastisch aanvoelt. Dat komt omdat een robot die voelsprieten mist.

Zet AI aan het werk

Nu we weten wat een tekst menselijk maakt, kunnen we AI zelf bijsturen. Die drie V’s kun je gebruiken in prompts (opdrachten) aan AI-programma’s. Bijvoorbeeld: ‘Zorg dat deze tekst menselijk overkomt. Dus dat er variatie is in zinslengte, dat er concrete voorbeelden in staan en dat deze gericht is op de emotie van de lezer zonder te overdrijven.’

Naast de drie V’s kun je ook specifieke kernwaarden van je organisatie opnemen in je prompt. Stel dat jullie ‘vriendelijkheid’ belangrijk vinden, dan kun je dit benoemen in je prompt. Schrijf dan niet alleen: ‘maak de tekst vriendelijk’, maar leg ook uit wat dat voor jullie betekent. Gaat het om toegankelijk taalgebruik? Of om humor? Hoe concreter je dit maakt, hoe beter AI je kan volgen. Extra tip: voeg een voorbeeld toe van een tekst die jij vriendelijk vindt. Dat geeft AI houvast.

Meer weten?

AI kan veel, maar het blijft een robot. Gelukkig kunnen wij AI-teksten zelf wat menselijker maken – met ritme, voorbeelden en een vleugje emotie. Wil je ervaren hoe je ChatGPT laat klinken als een van ons? Schrijf je dan in voor onze training en ontdek hoe je AI-teksten menselijk maakt.

Nikki Geuzendam