Onze klanten in de zorg gebruiken veel verschillende methoden voor de doelen die ze opstellen voor hun cliënten. SMART is misschien wel de meest gebruikte. Maar heb je bijvoorbeeld weleens gehoord van de RUMBA-methode? Of van SMARTI, PRISMA, AMORE of MAGIE? Eigenlijk komen deze methoden meer overeen dan je misschien denkt. Maar er is één belangrijk verschil: de ene methode richt zich vooral op de inhoud van een doel en de andere methode benadrukt de formulering van een doel. Daarom hebben wij de BRISMO-methode ontwikkeld, waarin beide onderdelen terugkomen!
Voor wie is de BRISMO handig?
BRISMO is handig voor iedereen die doelstellingen formuleert. Of je nu werkt in de zorg, bij een gemeente of als verzekeraar. We gebruiken in dit blog voorbeelden van BRISMO in de zorg, maar in andere sectoren is deze methode ook zeker toepasbaar.
Wat betekent BRISMO?
De letters van BRISMO staan voor:
Begrijpelijk: Zorg dat je doel begrijpelijk is geformuleerd en vermijd vaktermen in je doel. Zo kun je bijvoorbeeld de vakterm ‘hyperglykemie’ vervangen door ‘hoge bloedsuiker’.
Realistisch: Zorg dat je doel realistisch is. Daarbij houd je rekening met de tijd, de middelen en de energie van de betrokken partijen. Hierbij helpt het ook om hoofd- en subdoelen op te stellen. Als een cliënt thuis wil blijven wonen, wat is daar dan voor nodig om dit een realistisch doel te laten zijn? Die onderdelen kun je opnemen als subdoelen.
Inspirerend: Zorg dat je doel inspirerend is en dat de cliënt zich gemotiveerd voelt om het doel te behalen. En schrijf je doel niet over de cliënt, maar namens de cliënt (waar mogelijk). Sluit het doel bijvoorbeeld aan bij de persoonlijke interesses en waarden van de cliënt? Als de cliënt helpt bij het opstellen van het doel, dan weet je zeker dat de cliënt zich in het doel kan vinden.
-> Wat hierbij helpt: een doel formuleren in de ik-vorm. Bijvoorbeeld: ‘In januari eet ik elke dag 2 stuks fruit.’
Specifiek: Maak je doel concreet. Omschrijf wat de cliënt precies doet, hoe de cliënt dit doet en in welke situatie de cliënt dit doet. Bijvoorbeeld ‘elke ochtend om 10.00 uur opstaan’, in plaats van ‘meer ritme ontwikkelen’. Daarmee concretiseer je wat je met ‘ritme’ bedoelt.
Meetbaar: Omschrijf hoe vaak de cliënt bepaald gedrag vertoont en in welke periode. Bijvoorbeeld ‘drie keer in de week sporten (op de dinsdag, donderdag en zaterdag)’, in plaats van ‘vaker sporten’. Hierbij kun je ook een periode benoemen, bijvoorbeeld ‘van 1 juni 2024 tot 1 augustus 2024’.
Objectief: Schrijf objectief, dus formuleer vanuit gedrag in plaats van vanuit emoties. In tegenstelling tot emoties zijn gedragingen (altijd) zichtbaar, waardoor je gemakkelijker de voortgang van een doel kunt meten. ‘Voor een consult opschrijven welke vragen ik heb’ is bijvoorbeeld een objectiever doel dan ‘me minder onvoorbereid voelen tijdens een consult’.
-> En wees optimistisch: omschrijf bijvoorbeeld het gedrag dat je juist wél wilt zien, zodat het doel duidelijker en motiverender is. Bijvoorbeeld: ‘elke week een nieuw ontbijtrecept uitproberen’, in plaats van ‘niet elke dag hetzelfde ontbijt eten’.
Wat maakt BRISMO onderscheidend?
Wat maakt BRISMO inhoudelijk anders dan bijvoorbeeld SMART (specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden)? BRISMO gaat een stapje verder dan SMART. Een doel moet niet alleen acceptabel zijn, maar ook inspirerend. Daarom hebben we de letter I van inspirerend toegevoegd aan BRISMO. Inspirerend komt ook terug in de I van MAGIE en SMARTI en in de A/M (ambitieus/motiverend) van AMORE.
En BRISMO gaat verder dan alleen de inhoud van een doel. De formulering van een doel is natuurlijk even belangrijk. Is je doel wel begrijpelijk, optimistisch en objectief geformuleerd? En als het mogelijk is, heb je je doel dan vanuit de ik-vorm geschreven? We namen de P van positief en de I van ik-vorm van PRISMA over. Van RUMBA namen we de U over van understandable (begrijpelijk) en B van behavioral (objectief).
Meer weten over onze ervaringen in de zorg?
We hebben aan diverse zorgorganisaties training gegeven. Hierbij werkten we samen aan heldere doelstellingen. Ook keken we hoe deze organisaties hun rapportages nog objectiever en bondiger konden formuleren.