Knikdenker 3: De kraaienbar

Onze trainer Maarten Welkers heeft samen met trainer en coach Tijm Corporaal een rubriek over praktische, mooie en innovatieve ideeën: Knikdenker. In deze rubriek beschrijven ze ideeën die tot stand zijn gekomen door een slimme denkknik. Elke maand plaatsen we hier zo’n Knikdenker. Vandaag gaat de knikdenker over de de kraaienbar.

Ken je dat verhaal van die man die achteloos zijn peuk op straat gooit? En ken je het gevolg van miljoenen moeilijk op te ruimen peuken voor ons milieu? Deze knikdenker gaat over kraaien en peuken. Een combinatie die op het eerste gezicht weinig voor de hand ligt.

De peuken

Om te beginnen met die peuken: het oogt rommelig om sigarettenpeuken op straat te zien liggen, maar wist je dat peuken op straat een serieus milieuprobleem vormen? Ze zitten vol met chemicaliën en plastic. Als ze op straat blijven liggen, en helaas is dat vaak zo, sijpelen die chemicaliën langzaam in de bodem en het grondwater. Het duurt vijf tot twaalf jaar voordat een peuk is verteerd. Peuken zijn bijna niet op te ruimen, ze liggen overal en zijn zo klein dat de straatveger ze gemakkelijk mist.

De kraaien

Dan de kraaien: kraaien zijn slimme en leergierige dieren. Dat wisten Bob Spikman en Ruben van der Vleuten ook. Zij kwamen op het idee om kraaien peuken te laten oprapen. Dat is mogelijk, bewees de Amerikaan John Marzluff al eerder. Hij is de bekendste kraaienexpert ter wereld. Spikman en Van der Vleuten bedachten de ‘Crowbar’. In deze kraaienbar ontvangen de kraaien een consumptie in ruil voor hun betaalmiddel ‘peuk’.

Waar zit hier de knik?

De creatieve twist wordt hier op verschillende manieren gemaakt. In de eerste plaats doordat het menselijke probleem wordt opgelost door gebruik te maken van de natuur. Wist je dat veel innovaties in de natuur al lang bestaan, voordat ze door mensen worden overgenomen? Om tot creatieve ideeën te komen, loont het dus om te gaan shoppen in de dierenwereld. In het geval van vuilnis helemaal geen gek idee. Wist je bijvoorbeeld dat er organismen bestaan die leven van het opeten van plastic?

Ethische knik

De echte knik wordt wat ons betreft ook op een tweede manier gemaakt. Toen wij lazen over het inzetten van kraaien om troep op te ruimen, werden we letterlijk even wakker geknikt: het is toch te gek voor woorden dat we kraaien moeten dresseren, omdat mensen zich nog steeds zo onaangepast gedragen?! Kraaien dresseren? Laat het de Partij voor de Dieren niet horen! Maar, juist door dit ethische element zet je het oorspronkelijke probleem – vervuiling door peuken – op de kaart. De kraaienbar als wake-upcall van de noodzaak tot gedragsverandering.

Bioloog Kees Moeliker, directeur van het Natuurhistorisch Museum te Rotterdam, maakte een leuke column over de kraaienbar voor het programma Vroege Vogels.

Wil je meer weten over hoe je tot zulke creatieve oplossingen kunt komen? Kijk dan eens naar een van de trainingen die Maarten geeft, bijvoorbeeld Creatief Denken.

Tijm Corporaal & Maarten Welkers